वीकेंड साठी रायगड उत्तम पर्याय? रायगड जिल्ह्यातील पर्यटन स्थळे

रायगड जिल्ह्यातील पर्यटन स्थळे︱Places To Visit In Raigad

रायगड जिल्ह्यातील पर्यटन स्थळे: मी स्वत: एक उत्साही आणि नव-नवीन ठिकाणी फिरायची आवड असणारा व्यक्ति आहे. गेल्या काही आठवड्यांपूर्वी मी कामानिमित्त रायगड जिल्ह्याला गेलो होतो. महाराष्ट्राच्या इतिहासात आणि निसर्गसौंदर्यात रमणारा हा जिल्हा मला नेहमीच भुरळ घालत होता. या सहलीने माझ्या या उत्सुकतेची परिपूर्ती केलीच नाही तर रायगड जिल्ह्याच्या अनेक अदृश्य पैलूंचा अनुभवही दिला. 

या लेखातून मी तुमच्यासोबत रायगड जिल्ह्यातील पर्यटन स्थळे व त्यांच्याबद्दल माहिती आणि माझा अनुभव शेअर करणार आहे.

रायगड जिल्ह्यातील पर्यटन स्थळे

रायगड जिल्ह्याची सहल करताना जवळील काही ठिकाणांना भेट दिली तर तुमचा प्रवास अधिक आनंददायक होऊ शकतो. मुंबई शहरापासून अगदी जवळ असलेल्या रायगड जिल्ह्यात सहजतेने पोहोचता येते. पुणे, सातारा आणि रत्नागिरी जिल्हे देखील रायगडच्या सीमेला लागूनच आहेत.

या सहलीसोबत तुम्ही पुण्यातील शनिवारवाडा किंवा साताऱ्यातील छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या किल्ल्याला भेट देऊ शकता. निसर्गाच्या सान्निध्यात वेळ घालवायचा असाल तर रत्नागिरी जिल्ह्यातील सिंधुदुर्ग किल्ला किंवा हरियाणेश्वर मंदिराची सहलही करता येते.

१. शिवछत्रपतींची राजधानी – रायगड किल्ला (Shivaji Maharaj's Capital - Raigad Fort)

रायगड, सह्याद्रीच्या रांगेत उंचावलेला, समुद्रसपाटीपासून सुमारे ८२० मीटर (२७०० फूट) उंचीवर, महाराष्ट्रातील रायगड जिल्ह्यात वीरांच्या गौरवगाथा सांगतो. मराठा साम्राज्याच्या इतिहासात त्याची ओळख अतुलनीय आहे.

छत्रपती शिवाजी महाराजांनी रायगडाचे रणनीतिक महत्त्व ओळखून १६ व्या शतकात या किल्ल्याला आपल्या स्वराज्याची राजधानी बनवून त्याला इतिहासाच्या पानावर अजरामर केले. शिवराज्याभिषेक हा याच पवित्र भूमिवर पार पडला.

दुर्दैवाने, इंग्रजांनी किल्ला जिंकून त्याची तोडफोड करून त्याची निर्मिति नष्ट केली. आज, हा किल्ला महाराष्ट्र शासनाच्या पुरातत्व विभागाच्या संरक्षणाखाली एक संरक्षित स्मारक आहे.

२. अलिबाग : रायगड जिल्ह्याचे वैभव. (Alibag Raigad)

श्रीवर्धन तालुक्यातील दिवेआगर, निसर्गरम्य सौंदर्याने नटलेले, पर्यटकांना आकर्षित करणारे ठिकाण आहे. पाच ते सहा किलोमीटर लांबीचा स्वच्छ, सुंदर आणि निवांत समुद्रकिनारा येथील प्रमुख आकर्षण आहे. शांत पाण्यात विहार करणे, सूर्यास्ताचा मनमोहक नजारा अनुभवणे आणि वाळूवरून चालणे याचा आनंद घेण्यासाठी हे ठिकाण उत्तम आहे.

हरिहरेश्वर पासून अंतर: दिवेआगर हे हरिहरेश्वरपासून ३५ किलोमीटर अंतरावर आहे. दिवेआगरला भेट देण्यासाठी उत्तम वेळ: ऑक्टोबर ते मार्च हा दिवेआगरला भेट देण्यासाठी उत्तम काळ आहे. या काळात हवामान थंड आणि सुखद असते.

दिवेआगर हे निसर्गाप्रेमी आणि इतिहासप्रेमी पर्यटकांसाठी एक उत्तम ठिकाण आहे. शांत समुद्रकिनारा, प्राचीन मंदिरे आणि स्वादिष्ट स्थानिक खाद्यपदार्थांसह, दिवेआगर तुम्हाला निश्चितच एक अविस्मरणीय अनुभव देईल.

३. नागाव समुद्र किनारा: Nagaon Beach Alibag

नागाव बीचची वैशिष्ट्ये

स्वच्छ किनारा: नागाव बीच ही स्वच्छ किनाऱ्यांसाठी प्रसिद्ध आहे. येथे तुम्ही तुमच्या कुटुंबासह आणि मित्रांसोबत आराम करू शकता. समुद्राच्या लाटांनी किनारा स्वच्छ ठेवला जातो.

 
निळ्या पाण्याचे सौंदर्य: समुद्राचे निळे पाणी आणि सुवर्ण रंगाची वाळू यांचे मनमोहक दृश्य नागाव बीचची खास वैशिष्ट्ये आहेत. या सुंदर नजार्‍यामुळे तुमचे मन प्रसन्न होईल आणि ताण दूर होईल.

 
पाण्यातील खेळ: नागाव बीचवर तुम्ही जेट स्कीइंग, पॅरासेलिंग, बोटिंग इत्यादी पाण्यातील खेळांचा आनंद घेऊ शकता. यामुळे तुमच्या सुट्टीमध्ये भरपूर रोमांच भरला जाईल.

 
शांत वातावरण: नागाव बीच हे अलीबागच्या इतर समुद्रकिनाऱ्यांच्या तुलनेने अधिक शांत आहे. येथे तुम्ही निसर्गाच्या सान्निध्यात आरामदायक वेळ घालवू शकता.

सु स्वादिष्ट पदार्थ: नागाव बीचच्या आजूबाजूला अनेक हॉटेल्स आणि रेस्टॉरंट्स आहेत. येथे तुम्ही ताजी मासे आणि इतर स्वादिष्ट कोकणी पदार्थांचा आस्वाद घेऊ शकता. या ठिकाणच्या मासे खाण्याचा अनुभव खास असेल.

 
कमी गर्दी: नागाव बीच हे अलिबागच्या इतर समुद्रकिनाऱ्यांच्या तुलनेने कमी गर्दीचे आहे. त्यामुळे येथे तुम्हाला शांततेत सुट्टी घालवता येईल.

 
अल्प प्रवास: मुंबई आणि पुण्यासारख्या मोठ्या शहरांपासून जवळ असल्याने नागाव बीचपर्यंत पोहोचणे सोपे आहे.

इथे नागव बीच बद्दल पूर्ण लेख आहे - नागाव समुद्र किनारा

४. किहिम बीच Kihim Beach Alibag 

अलिबागपासून जवळपास १२ किलोमीटर अंतरावर, इतर अनेक किनार्‍यांप्रमाणेच निसर्गाची अमूल्य भेट म्हणून किहीमचा रमणीय किनारा उभा आहे. अलिबाग-रेवस रस्त्यावरील चढी किहीम फाट्यावर उतरून पश्चिमेकडे जाणारा रस्ता तुम्हाला किहीम गावातून थेट समुद्रकिनारी घेऊन जातो. 

छायाचित्रणाच्या शौकिनांसाठी हे ठिकाण स्वर्गच आहे. कारण या किनार्‍यावर तुम्हाला अनेक नैसर्गिक सौंदर्यस्थळे पाहायला मिळतील. नारळीच्या झाडांची दाट रांग आणि आकाशाला स्पर्श करणारी सुरूची झाडे या किनार्‍याची शोभा वाढवतात. यामुळेच वर्षभर पर्यटकांची येथे गर्दी असते.

पण किहीमची खरी खासियत म्हणजे येथील स्वच्छ अथांग सागर. त्याच्या निळ्या रंगाच्या लाटा आणि शांत वातावरणामुळे पर्यटकांचे मन मोहित होते. कुठल्याही ऋतूत तुम्ही इथे आलात तरी तुम्हाला निसर्गाच्या सौंदर्याचा मनमुराद आनंद घेता येईल.

५. घारापुरीची लेणी किंवा एलिफंटा लेणी Unique Caves - Elephanta Caves

मुंबईच्या किनाऱ्यापासून जवळपास १० किलोमीटर अंतरावर, समुद्राच्या कुशीत वसलेले आहे 'घारापुरी' नावाचे लहान बेट. या बेटावर डोंगरात कोरलेली आहेत 'घारापुरीची लेणी' किंवा 'एलिफंटा लेणी', जी आपल्या भव्य आकाराच्या शिल्पांसाठी जगभरात प्रसिद्ध आहेत. इ.स. ९ व्या ते १३ व्या शतका दरम्यान बांधलेली ही लेणी, भारतीय शिल्पकलेचा अद्भुत नमुना आहेत.

या लेण्यांच्या प्रवेशद्वाराजवळ हत्तीचे एक विशाल शिल्प होते, त्यावरूनच यांना 'एलिफंटा लेणी' हे नाव मिळालं. हे शिल्प आज मुंबईतील राणीच्या बागेत ठेवण्यात आलं आहे.

१९८७ मध्ये, या लेण्यांना युनेस्को जागतिक वारसा स्थळाचा मान मिळाला. हे दर्शन देणारे भारतातील २८ व्या स्थळ आहे.

या लेण्यांमध्ये अनेक भव्य शिल्पे आहेत जी हिंदू धर्मातील देवदेवता आणि पौराणिक कथांचे चित्रण करतात. यात सर्वात प्रसिद्ध आहे 'त्रिमूर्ति' शिल्प, ज्यात भगवान शिव यांच्या त्रिमुखी मूर्तीचे दर्शन होते. याशिवाय, नटराज, अर्धनारीश्वर, गणेश, आणि अनेक देवी-देवतांची सुंदर शिल्पे येथे पाहायला मिळतात.

घारापुरीची लेणी ही भारतातील एक अमूल्य संपत्ती आहे. येथील कला आणि वास्तुकला आपल्याला आपल्या समृद्ध इतिहासाची आणि संस्कृतीची आठवण करून देतात.

रायगड जिल्ह्याबद्दल काही वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQs about Raigad District)

रायगड जिल्ह्यात जाण्यासाठी सर्वोत्तम वेळ कोणती?

रायगड जिल्ह्याला भेट देण्यासाठी ऑक्टोबर ते फेब्रुवारी हा सर्वोत्तम वेळ आहे. या काळात हवामान सुखद असते. पावसाळ्याच्या हंगामात निसर्गाचे सौंदर्य अनुभवायचे असाल तर जून ते सप्टेंबर हा देखील चांगला पर्याय आहे.

रायगड जिल्ह्यात राहण्याची उत्तम ठिकाणे कोणती?

रायगड जिल्ह्यात अनेक रिसॉर्ट्स, हॉटेल्स आणि निवासस्थाने उपलब्ध आहेत. तुमच्या बजेट आणि निवडीनुसार तुम्ही ठिकाण निवडू शकता. अलिबाग, दिवेआगर, या ठिकाणी राहण्याची उत्तम सोय आहे.

निष्कर्ष (Conclusion)

रायगड जिल्हा हा इतिहास, निसर्ग आणि अध्यात्म यांचा संगम असलेले एक सुंदर ठिकाण आहे. या लेखात मी रायगड जिल्ह्यातील काही प्रमुख पर्यटन स्थळांची माहिती दिली आहे. रायगड जिल्ह्यात अनेक अदृश्य रत्ने आहेत, त्यांचा शोध घेणे हे एक वेगळेच सुख आहे. रायगड जिल्ह्याची सहल तुमच्या आयुष्यातील एक अविस्मरणीय अनुभव बनवेल यात शंका नाही!